Abgeltungssteuer, Autokosten, Bausparvertrag, Belastingontduiking, Bemessungsgrenzen,

Bescherming tegen overnames, Biobenzine, Degressieve afschrijving, Ecostroom, Energiepas, Extremisme, Gastgezinnen, Gezondheidsbonus, Huursubsidie/Energiekosten, Jongerenbescherming, Kindergeld, Kosten huishoudelijke hulp en klusbedrijf, Kurzarbeiter/Qualifizierung, Kurzarbeitergeld (wtv–regeling verlengd), Maut, Mitarbeiterbeteiligung, Opvangmoeders, Particuliere ziektekostenverzekeraars, Pendlerpauschale (reiskostenforfait), Pflegeversicherung, Rentenbesteuerung, Rentenversicherung (AOW) Rijbewijs, Schoolgeld, Schooltoeslag, Sociale lasten, Specialisten/immigratie, Spoorwegen/rechten van reizigers, Successierecht, Verkeer/Geldboetes, Verkeersinfrastructuur (investeringen), Verwarming,

(wettelijke) Ziektekostenverzekering.

Abgeltungssteuer (25% forfaitaire belasting over rente, dividend en koerswinst)

Over rente uit tegoeden, dividenden op aandelen, koers- en valutawinsten of fondsuitkeringen wordt all-in 25 procent belasting berekend. Daar komt nog eens 5,5 procent Solidaritätszuschlag bij en eventueel nog kerkbelasting. De Abgeltungssteuer wordt slechts dan geheven, als de rente van het kapitaal boven de drempelwaarde van 801 euro resp. 1602 euro voor gehuwden ligt. Deze belasting wordt door banken automatisch ingehouden en naar de belastingdienst overgemaakt. Belastingvrij blijven slechts winsten uit aandelen die voor 2009 werden gekocht en minstens een jaar lang in een depot vastlagen.

Autokosten

Wie een nieuwe auto aanschaft, hoeft geen “autobelasting” te betalen, als zijn voertuig vóór eind juni 2009 voor het eerst geregistreerd wordt. De autobelasting valt gedurende een jaar weg voor alle nieuwe auto’s. Voor auto’s met een lage Co-2-uitstoot geldt deze ontheffing maximaal twee jaar. 

Bausparvertrag (contract voor bouwsparen)

Nieuw geregeld wordt ook de woningbouwpremie. In het geval van nieuwe contracten doelt de premiebegunstiging in toekomst op het vormen van wooneigendom. Aan bouwspaarders tot 25 jaar wordt overgelaten, waarvoor ze hun premie gebruiken.

Belastingontduiking

De rechtsvervolging van belastingdelicten in bijzonder ernstige gevallen komt pas na 10 jaar te vervallen. Dit is dubbel zo lang als de tot nu toe vastgestelde periode. Hieronder vallen onder meer de groots opgezette vermindering van de belastingdruk, het gebruik van valse kwitanties, crimineel georganiseerde ontduiking en het misbruik maken van een overheidspositie.

Bemessungsgrenzen

De Beitragsbemessungsgrenze, waarbij van het bruto inkomen premies voor de Duitse AOW en WW te betalen zijn, stijgt zoals gewoonlijk in januari. In de vijf nieuwe deelstaten van maandelijks 4500 euro naar 4550 euro, in het westen van Duitsland van 5300 euro naar 5400 euro. Bij de wettelijke Kranken- und Pflegeversicherung  ligt de nieuwe Beitragsbemessungsgrenze over heel Duitsland bij 3675 euro (2008: 3600 euro). Door deze verhoging stijgen de sociale lasten met maximaal 20 euro per maand voor diegenen , wier bruto inkomen boven de respectievelijke grens ligt. Bij de Kranken- und Pflegeversicherung stijgt bovendien de premiegrens voor verplicht verzekerden van 4012,50 euro naar 4050 euro. Alleen diegene, wiens inkomen gedurende drie jaren op rij boven de Versicherungspflichtgrenze ligt, kan zich particulier laten verzekeren.

Overzicht:

Bescherming tegen overnames

Buitenlandse investeerders moeten in toekomst bij een aanval op gevoelige sectoren van de Duitse economie rekenen op een veto van de bondsregering. Met de wijziging van het Außenwirtschaftsgesetz wil men verhinderen, dat overheidsfonds of financiële investeerders uit landen van buiten de Europese Unie een te grote invloed verkrijgen op strategisch belangrijke branches zoals telecommunicatie of energieverzorging. Echter, alleen als een buitenlandse investeerder 25 of meer procent van de stemgerechtigde aandelen koopt, kan de Duitse regering binnen drie maanden onderzoeken, of de openbare orde of  veiligheid in gevaar zijn. In dit geval mag de overname worden verboden dan wel aan bepaalde voorwaarden worden verbonden.

Biobenzine

De belastingdruk op biodiesel wordt voor 2009 in plaats van de geplande 21 eurocent per liter op 18 eurocent vastgelegd. De bijmenging van agrarische benzine met fossiele diesel wordt daarentegen niet verder uitgebreid. Dit wettelijk vastgelegde aandeel (m.b.t. het energiegehalte) wordt begin 2009 van de geplande 6,25 naar 5,25 procent verlaagd. Van 2010 tot 2014 gaat het aandeel 6,25 procent bedragen. Vanaf 2015 zet de regering haar zinnen op `biobenzine tweede generatie´. Hiervan wordt beweerd dat het een klimaatvriendelijk rendement van afval en hout oplevert.

Degressieve afschrijving van 25% weer mogelijk

Bedrijven, die investeren in hun onderneming, komen weer in het genot van een vermindering van de belastingdruk. Voor een periode van twee jaar wordt de degressieve afschrijving voor  aanschaffingen voor het bedrijf van 25 procent weer ingevoerd. Daarnaast kunnen kleine bedrijven profiteren van bijzondere aftrekposten.  

Ecostroom

Om de opwekking van ecostroom te bevorderen, werden eind van het jaar de subsidies voor windenergie te land minder heftig verlaagd dan oorspronkelijk was gepland. Om de dure opwekking van windenergie in de Noord- en de Oostzee te bevorderen, werden de prikkels hier duidelijk opgeschroefd. Gestimuleerd wordt ook het inzetten van biogas en waterkracht. Bovenal wil men de decentrale en uiterst efficiënte gelijktijdige opwekking van stroom en warmte (Kraft-Wärme-Kopplung) uitbreiden. Tot 2020 wil men het milieuvriendelijk deel van het energieverbruik van heden 15 naar 30 procent uitbreiden. 

Energiepas

Energieausweise zijn nu bij alle woongebouwen vereist. Tot nu toe gold dit slechts voor huizen die vóór 1966 gereed waren gekomen. Kopers en huurders werden aldus vroegtijdig voor aankoop of huur van woningen op de hoogte gesteld van de energiestatus van zo’n huis.

Extremisme verdient geen belastingvoordeel

Extremistische verenigingen worden van het algemeen nut buitengesloten, zij verliezen hun recht op belastingvoordelen. Zulke verenigingen krijgen hierdoor geen ontheffing van de bedrijfsbelasting en dienen voortaan de volle mep aan BTW te betalen.

Gastgezinnen

Gastgezinnen van mensen met een psychische aandoening of een verstandelijke beperking worden minder belast. Vanaf 2009 hoeft over dienstverleningen aan gastgezinnen zoals verpleging, huisvesting en voeding geen inkomstenbelasting betaald te worden.

Gezondheidsbonus

Om werkgevers te stimuleren, in toekomst meer bedrijfsinterne mogelijkheden ter bevordering van de gezondheid van het personeel aan te bieden, geldt hiervoor belastingontheffing.

Huursubsidie/Energiekosten

De huursubsidie voor behoeftige gezinnen en AOW-ers gaat omhoog: van gemiddeld 90 naar 142 euro per maand. Voor het eerst richt zich deze ondersteuning naar de ontwikkeling van de energiekosten. Die zijn bovenmatig gestegen. Daarom kunnen de huidige ontvangers van huursubsidie extra en met terugwerkende kracht voor het vierde kwartaal 2008 afhankelijk van het aantal mensen binnen het gezin een eenmalig recht op toeslag doen gelden.

Deze toeslag wordt uitbetaald als de afrekening van de bijkomende kosten in het voorjaar komt: voor 1 persoon 100 euro, voor 2 personen 130 euro en voor ieder verder persoon 25 euro.   

Jongerenbescherming

Jongeren beneden de 18 jaar krijgen ook aan de automaat geen sigaretten meer.

Kindergeld wordt verhoogd

Het kindergeld stijgt naar 164 euro per maand voor het eerste en het tweede kind. Voor het derde kind ontvangt u 170 euro per maand en voor de volgende kinderen 190 euro per maand.

Kosten huishoudelijke hulp en klusbedrijf aftrekbaar

Privé huishoudens kunnen rekeningen van handwerkslieden en huishoudelijke hulp beter dan voorheen van de belasting aftrekken. 20% van de in rekening gebrachte loonkosten voor handwerkslieden, maximaal echter 1200 euro kunnen worden afgetrokken. Voor huishoudelijke hulp geldt een maximale aftrek van 4000 euro.

Kurzarbeiter/Qualifizierung

Maatregelen waardoor ontvangers van Kurzarbeitergeld een (additionele) opleiding volgen, worden met ingang van 1 januari 2009 door het Europees Sociaal Fonds betaald.

Kurzarbeitergeld (wtv-regeling verlengd)

De periode, waarin Kurzarbeitergeld i.v.m. werktijdverkorting wordt betaald, wordt verlengd van 12 naar 18 maanden. Deze verordening blijft beperkt tot het jaar 2009 en is van toepassing op werknemers, die tot eind 2009 vanwege conjunctureel veroorzaakte productiebeperkingen recht kunnen doen gelden op Kurzarbeitergeld.

Maut/tolheffing

Ondanks de felle protesten van expediteurs wordt in Duitsland de tolheffing voor zware vrachtwagens begin van het jaar drastisch verhoogd. Bovendien worden de buitengewone lasten nog sterker als voorheen overeenkomstig de schadelijke stoffen gerangschikt. Hiermee worden de snelwegkosten van 13,5 naar 16,3 eurocent per kilometer verhoogd. Voor de helft van de actueel twee tot drie jaar oude trucks wordt het tarief met 60 procent opgeschroefd – afhankelijk van gewicht – voorlopig tot ca 19 of 20 eurocent.

Mitarbeiterbeteiligung

Waarschijnlijk met ingang van april gelden meer belastingprikkels en mogelijkheden voor branchefondsen, om werknemers beter aan het bedrijf te laten participeren. Volgens bestaande wetsontwerpen stijgt de Fördersatz für vermögenswirksame Leistungen, die in deelgenootschappen worden belegd, van 18 naar 20 procent. Die inkomensgrenzen in het Vermögensbildungsgesetz worden naar 20000 euro voor niet gehuwden en naar 40000 euro voor gehuwden verhoogd. Medewerkers moeten door hun bedrijf in staat worden gesteld om op jaarbasis aandelen tot 360 euro in hun bezit te brengen. Hiervoor hoeft geen belasting te worden betaald of andere lasten worden afgedragen. Naast deze belegging in het eigen bedrijf  wordt door middel van medewerkerfondsen, die nog geopend moeten worden, ook het verwerven van indirecte aandelen ondersteund.

Opvangmoeders

Ook door de overheid betaalde opvangmoeders dienen net als particulier betaalde belasting af te dragen. Tegelijkertijd wordt echter de belastingvrije Betriebskostenpauschale naar maandelijks 300 euro per kind verhoogd. Tot een inkomen van 355 euro per maand kan een gehuwde opvangmoeder op het ticket van haar echtgenoot tegen ziektekosten verzekerd zijn.

Bij opvang van tot en met vijf kinderen worden opvangmoeders als zelfstandige in een bijbetrekking beschouwd. Hierdoor geldt voor hen bij een inkomen van tussen de 355 en 828 euro per maand een ziekenfondsbijdrage van circa 120 euro in plaats van 250 euro. Dit gereduceerde tarief kunnen opvangmoeders bovendien nog eens voor de helft door het bureau voor jeugdzorg (Jugendamt) vergoed krijgen. 

Particuliere ziektekostenverzekeraars

Met ingang van het nieuwe jaar wordt er een verzekeringsplicht voor al diegene zonder verzekering ingevoerd, die tevoren al eens particulier waren verzekerd. Gelijktijdig met de invoering van deze verzekeringsplicht bieden particuliere ziektekostenverzekeraars een nieuw basistarief aan met dezelfde prestaties als de gesetzliche Krankenkassen.

Dit tarief mag bij maximaal 570 euro liggen. Wie dit niet kan betalen en door het volle bedrag een geval voor de sociale dienst zou worden, krijgt de helft van het bedrag kwijtgescholden.

Deze regelingen willen de particuliere verzekeraars bij het Bundesverfassungsgericht ten val brengen. Nieuw bij de particuliere ziektekostenverzekeraars is dat ook diegenen die reeds zijn verzekerd in het basistarief van een andere verzekeraar kunnen wisselen. Dit is echter slechts mogelijk tot 30 juni 2009. Voor het eerst kunnen diegenen die particulier zijn verzekerd bij een verandering van Krankenkasse – tenminste ten dele – hun tijdelijke vrijstelling voor de oude dag meenemen.

Pendlerpauschale (reiskostenforfait)

Vanaf 2009 kunnen forensen reiskosten tussen woonplaats en werk weer vanaf de eerste gereden kilometer als aftrekbare Sonderausgabe van 30 cent per kilometer opgeven

Pflegeversicherung

Mensen die verpleging nodig hebben en hun familieleden krijgen een wettelijk vastgelegd recht op verplegingsadvies. Hiertoe willen de meeste deelstaten steunpunten oprichten. Verpleegtehuizen worden voor het eerst volgens een puntensysteem beoordeeld.  De cijfers 1 voor uitmuntend en 5 voor onvoldoende dienen bekendgemaakt te worden. Tot 2010 dienen alle verpleegtehuizen op die manier te zijn beoordeeld.  

Rentenbesteuerung (belasting van AOW-inkomens)

Het sinds 2005 geldende Alterseinkünftegesetz leidt ook in 2009 tot veranderingen de belasting betreffend. Bij de AOW-belasting stijgt het belastingplichtige deel van de AOW van 56 naar 58 procent. Dit geldt voor alle nieuwe pensionairs van het jaar 2009.

Rentenversicherung (AOW)

Overeenkomstig tot nu toe niet bindende prognoses kunnen de pakweg 20 miljoen pensionairs tot het midden van het jaar 2009 met een verhoging van 2,75 procent rekenen. Op een zelfde verhoging mogen ook ww–gerechtigden hopen.

Rijbewijs

Automobilisten, die door een overtreding van de verkeersvoorschriften hun rijbewijs verliezen, wordt de mogelijkheid ontnomen, door middel van “rijbewijs-toerisme” in het buitenland aan een nieuw rijbewijs te komen. Vanaf 19 januari 2009 zijn rijbewijzen, die in Oosteuropa opnieuw werden uitgegeven, volgens EU-recht verboden.

Schoolgeld

Schoolgeld voor particuliere en confessionele instellingen zijn na aftrek van kosten voor kost, logies en opvang als Sonderausgabe aftrekbaar. Maar er is een maximaal bedrag van 5000 euro van toepassing. Om dit ten volle te kunnen benutten zouden ouders dus per jaar 16666 euro moeten betalen. Dit dient ook voor opleidingen in het buitenland van toepassing te zijn, als ze met erkende diploma’s afronden. Voor het eerst is schoolgeld ook voor beroepsgerichte opleidingen aftrekbaar.

Schooltoeslag

Kinderen van ww–ontvangers (Hartz IV) krijgen tot hun tiende schooljaar steeds aan het begin van ieder schooljaar 100 euro voor schoolbenodigdheden toegekend. 

Sociale lasten

Het premietarief van de Duitse WW gaat met ingang van 1 januari 2009 van 3,3 terug naar 2,8 procent. Als tegenzet wordt voor velen het ziekenfonds duurder: voor het nieuw in het leven geroepen Gesundheitsfonds heeft men voor het eerst een algemeen geldend premietarief van 15,5 procent bepaald.

Dit betekent tegenover het voormalige gemiddelde tarief van alle Duitse ziektekostenverzekeraars ongeveer 0,5 procent meer. Door werkgevers en werknemers gemeenschappelijk te tillen is het paritaire premietarief van 14,6 procent; de werknemers worden dus met 0,9 procent extra belast.

Specialisten/immigratie

In januari 2009 treedt er een programma in werking waarmee men hoopt het gebrek aan specialisten op de Duitse arbeidsmarkt te kunnen opvangen. Onder andere wordt het hierdoor hoog opgeleiden uit de nieuwe EU–landen gemakkelijker gemaakt, de Duitse arbeidsmarkt te betreden. Essentieel punt hierbij is een verlaagde minimum inkomensgrens voor hoog opgeleiden.  

Spoorwegen/rechten van reizigers

Vanaf mei hebben reizigers bij vertraging of niet rijden van treinen recht op schadeloosstelling. Vanaf een vertraging van één uur moet een vierde van het ticket vergoed worden en na twee uur de helft. ´s nachts worden taxikosten tot euro 50 vergoed.

Successierecht

Overeenkomstig het nieuwe successie- en schenkingsrecht wordt de waarde van vastgoed en bedrijfsvermogen hoger getaxeerd. Echter, weduwnaars, weduwen, levenspartners en kinderen kunnen een huis belastingvrij erven of als geschenk aannemen, als ze het 10 jaar lang bewonen. Bovendien wordt voor gehuwden het vrijgestelde bedrag naar 500000 euro opgetrokken, voor kinderen naar 400000 euro en voor kleinkinderen naar 200000 euro. Broers en zussen, neven en nichten gaan net als andere erfgenamen meer belasting betalen, ook al gaat het vrijgestelde bedrag (gedeeltelijk ) omhoog. Geregistreerde partners kunnen 500000 euro belastingvrij erven. Het erven van bedrijven blijft belastingvrij, als dit bedrijf 10 jaar lang wordt voorgezet en de arbeidsplaatsen blijven bestaan. Mocht het bedrijf na 7 jaar ophouden te bestaan, moet er 15 procent belasting worden betaald.  

Verkeer/Geldboetes

Verkeersovertreders worden binnenkort in Duitsland heftig beboet. Van het rijden door een rood stoplicht tot het te snel rijden, bumperkleven  en verboden autoraces worden de geldboetes van begin februari aan dramatisch verhoogd.

Wie bij alcohol- en drugsmisbruik de eerste keer wordt aangehouden moet 500 euro betalen. Bij de tweede aanhouding kost het 1000 euro en bij de derde keer minimaal 1500 euro. De nieuwe bekeuringcatalogus biedt hier ook al naar gelang de ernst van het geval een boete tot 3000 euro.

Bumperrijders die bij 100 km per uur minder dan 5 meter afstand tot hun voorrijder aanhouden, moeten in plaats van 200 euro nu 320 euro betalen. Bij een te hoge snelheid kan de boete zelfs oplopen tot 680 euro in bebouwde en 600 euro buiten bebouwde kom.

Wie bij een rood stoplicht met een duur van meer dan één seconde gaat rijden, moet in plaats van 125 nu 200 euro betalen.

Zie ook het overzicht elders in deze JND.

Verkeersinfrastructuur (investeringen)

Met de stijging van de tolinkomsten van 1 miljard naar 5 miljard euro alsook de verhoging van de gelden uit het werkgelegenheidspakket van elk 1 miljard 2009 en 2010 staan meer middelen voor uit- en nieuwbouw van het wegennet en voor spoor- en waterwegen ter beschikking. Hiermee stijgen de investeringen in de Duitse infrastructuur voor de genoemde twee jaren tezamen op ca 22 miljard euro.

Verwarming

Een aanzienlijk besparingspotentieel met betrekking tot energie en portemonnee wordt met name bij gebouwen onderkend. Wat warmte betreft streeft men naar een stijging van het aandeel van regeneratieve energie van heden 6 naar 14 procent in het jaar 2020.

In nieuwe gebouwen wordt het gebruik van biomasse-verwarmingen of zonne-energieinstallaties bevorderd, door steeds een minimaal gebruik hiervan te bepalen. Goedgekeurd zijn echter ook vervangende maatregelen zoals afstandsverwarming en warmte-isolatie. Het saneren van verwarmingsinstallaties in bestaande gebouwen wordt ook in toekomst in het kader van het Marktanreizprogramm (tot 500 miljoen euro) financieel ondersteund. Energiebesparing wordt daarnaast gestimuleerd door de Verordnung zur Verbesserung der Wärmebilanz um 30 Prozent en het Gebäudesanierungsprogramm.

Wettelijke ziektekostenverzekering

Met de start van het nieuwe Gesundheitsfonds bestaat er voor de rond 50 miljoen leden van de meer dan 200 gesetzliche Krankenkassen voor het eerst een algemeen geldend premietarief (14,6 procent plus 0,9 procent extra voor leden). Diegenen die lid zijn van een gunstige Krankenkasse gaan meer betalen dan voorheen. Voor leden van een duurdere Kasse wordt het zaakje goedkoper.

Voor het geval de premie niet toerijkend is, kan een Krankenkasse een additionele premie verlangen. De verzekeringsnemer heeft in dit geval een Sonderkündigungsrecht.