Suggesties voor de Duitse bondsregering (Oproep aan de lezers van de JND)
Als lezer van de JND bent u betrokken c.q. belanghebbende bij een positieve ontwikkeling in Duitsland. Gaarne ontvangen wij derhalve een e-mail met ideeën van “buitenaf”.
De situatie
Duitsland in december. Meer dan vier miljoen mensen zijn werkloos. De economie blikt moedeloos naar het komende jaar. Velen voelen aan dat het zo niet verder gaat. Maar de politieke klasse handelt onvermoeid volgens het door haar sinds deccenia beproefde maxime: “Verder zo Duitsland”. U wilt niet langer enkel toeschouwer zijn? U weet wat er veranderd dient te worden? Neemt u nu deel aan de hervormingsdiscusie bij de Juridische Nieuwsbrief Duitsland.
In Duitsland regeert de angst. Angst voor een oorlog, angst voor het verlies van de arbeidsplaats, angst voor minder welstand, angst voor veranderingen. Eerder dan alle anderen heeft Bondskanselier Gerhard Schröder deze angst waargenomen. Behendiger dan zijn uitdager Edmund Stoiber heeft hij de zorgen van de Duitsers tot een onderwerp gemaakt in de verkiezingsstrijd. En hij heeft de verkiezingen als de grote geruststeller gewonnen: geen oorlog met een Duitse deelname, geen hogere belastingen, geen veranderingen.
Drie maanden na de verkiezingen gaan de beloftes, die Schröder tijdens de verkiezingen heeft gedaan, kapot aan de harde realiteit. Er zal waarschijnlijk een veldtocht door de USA tegen Saddam Hussein plaatsvinden en natuurlijk zal Duitsland hieraan deelnemen – wat materiaal en manschappen betreft. De belastingderving is nog hoger, de gaten in de openbare kassen dientengevolge nog groter dan voor de verkiezingen werd aangenomen en de regerenden moeten de burgers nog dieper in de zakken grijpen, wanneer de staat verder al zijn tot nu toe bestaande opgaven wil nakomen. Resteert de immanente belofte van alle verkiezingsstrijders: geen veranderingen – of: veranderingen slechts in homeopathische dosen.
Alle experts zijn het eens dat de veel geprezen Duitse sociale staat in zijn huidige vorm niet meer gefinancierd kan worden. Alle politici spreken sinds jaren over de noodzakelijkheid van fundamentele hervormingen van de werkloosheidsverzekering, de pensioensverzekering en het gezondheidswezen. Maar de vooruitgang van de hervorming is erbamelijk. De regering beperkt zich tot het repareren: miljarden tekorten in de pensioens- en werkloosheidsverzekering worden door openbaar geld vereffend, de hoogte van deze bedragen wordt zo goed als het maar kan beperkt. Op den duur is deze politiek net zo zinnig, als het nemen van pijnstillers tegen cariës. Een tijd lang kan men zich voor de tandarts verschuilen, maar er komt een tijd en dan helpt alleen nog maar de tandartsboor – anders verliest men de hele tand.
Tweemaal heeft Schröder de gelegenheid gehad om ingrijpende veranderingen in Duitsland op gang te brengen. Direct na zijn ambtsaanvaarding in 1998 en in het kader van de watersnoodramp in het oosten van Duitsland. Maar zoals Kohl – die de Oostduitsers ten aanzien van de hereniging bloeiende landschappen en de Westduitsers een kostenloze integratie van de volkomen geruïneerde DDR beloofde (“Niemand zal het na de hereniging slechter gaan, maar velen zullen het beter hebben”) – treedt Schröder op als de alles-wordt-goed-kanselier.
Wellicht ontbreekt de machtigen de noodzakelijke hervormingsdrang, omdat zij de rekening voor hun “verder-zo-politiek” nooit hoeven te vereffenen. Hun kracht is slechts toereikend voor hervormingen waarvan de positieve gevolgen reeds bij de volgende verkiezingen te merken zullen zijn (verlaging van de belastingen, langere openingstijden van de winkels) en waarvan de negatieve gevolgen tot op de dag van de verkiezingen enigszins draaglijk zijn (ecobelasting). Wanneer de kas van het pensioenfons over 20 jaar implodeert, hebben Schröder, Fischer en Stoiber al lang afscheid genomen van het politieke leven. Voor de vandaag 30- tot 40-jarigen is dit geen toereikend vooruitzicht.
Denkt u eens mee
Wellicht ziet men in Duitsland de situatie zelf niet meer duidelijk en zouden suggesties van buitenaf welkom zijn. U als lezer van de Juridische Nieuwsbrief Duitsland heeft een bepaalde betrokkenheid bij de ontwikkelingen in Duitsland. Uit uw mening ten aanzien van hetgeen er volgens u in Duitsland anders zou moeten worden.
Uw voorstellen zouden zich met de volgende drie vragen bezig moeten houden:
– Hoe komt de Duitse economie weer op toeren?
– Hoe kunnen de openbare huishoudens weer worden gesaneerd?
– Hoe moet het Duitse sociale stelsel worden hervormd?
Wij verzoeken u uw voorstellen tot de hervorming zo kort en pregnant mogelijk te vatten, in slechts max. 30 regels.
De kern van uw voorstel zou door middel van een opschrift, bestaande uit één of twee regels, moeten worden aangegeven. In de daaropvolgende tekst zou u uw idee verder dienen uit te leggen en te motiveren.
De beste ideeën zullen wij via onze kanalen bij de Duitse bondsregering bekend maken.