Jean-Paul Votron, voormalig bestuursvoorzitter van Fortis, ziet het volgens de media niet zitten om in Nederland te worden verhoord in het kader van een getuigenverhoor. Votron zou niet willen verschijnen voor de Nederlandse rechtbank, omdat Nederlands niet zijn moedertaal is. Volgens zijn advocaat spreekt Votron weliswaar Nederlands, maar zijn moedertaal is Frans. Votron zou vrezen dat hij in het getuigenverhoor lastige vragen voorgeschoteld zal krijgen en die wenst hij het liefst te beantwoorden in zijn eerste taal.
Ook een tolk zou geen oplossing bieden, omdat de kans groot zou zijn dat een tolk de bedoelingen van Votron niet goed overbrengt. De oplossing voor het taalgebrek zou een getuigenverhoor voor een Franstalige rechtbank in België zijn.
Interessant in deze is niet zozeer het verzoek om in België gehoord te worden maar de achterliggende motivatie van Votron. Feitelijk stelt hij dat, zodra het ingewikkeld wordt, uitsluitend de moedertaal voldoende houvast biedt om met de nodige diepgang en subtiliteit ingewikkelde vraagstellingen te kunnen doorgronden en te beargumenteren. Gelijk heeft de man.
Het is moeilijk zo niet onmogelijk om alle implicaties van een andere taal te beheersen en het meest veilige ben je in je moedertaal want in die taal begrijp je tenminste dat je iets niet begrijpt. In een vreemde taal ben je snel geneigd iets dat je niet begrijpt zo te interpreteren dat je het wel begrijpt, met alle gevolgen van dien.
In het Engels wordt de verwarring compleet
Heel erg spannend wordt het, als je bij transacties tussen een Nederlands en een Duits bedrijf uitwijkt naar het Engels. Dan heb je twee partijen die in een derde taal communiceren en, als je Votron mag geloven, beiden niet helemaal doorgronden wat in de overeenkomst staat.
Zowel de Nederlander als de Duitser hebben hun eigen overtuiging van hetgeen in de overeenkomst is verwoord, en als het tot een discussie over de inhoud komt, wordt het echt spannend, omdat in Duitsland volgens de wet is geregeld dat Gerichtssprache Duits is.
Dit betekend dat het Engelstalige contract door een beëdigde vertaler in het Duits moet worden vertaald. Je bent dus plotseling afhankelijk van een taaltechnische vakman maar een zakelijke leek die niet eens bij de onderhandelingen aanwezig was en derhalve de achterliggende echte intenties van de overeenkomst niet kent. De vertaler vertaalt letterlijk en het inhoudelijke resultaat is volledig onvoorspelbaar.
Wellicht is het toch zinvol, om de overeenkomst meteen in het Duits op te stellen en erop te vertrouwen dat uw Duitse advocaat u correct over de inhoud informeert. Dat lijkt mij veiliger dan te hopen dat een willekeurige vertaler het Engelstalige contract in uw zin gaat vertalen.