Wat mij opvalt in de afgelopen maanden is dat Nederlandse media steeds vaker een Duits woord of een Duitse uitdrukking in hun teksten gaan gebruiken. Helaas doen zij dat net zo als Louis van Gaal. Wat ik zeg klinkt in mijn oren Duits, dus het zal wel goed Duits zijn. Dit leidt echter uiteindelijk tot een geweldige spraakverwarring.
Neem het kopje van de Telegraaf: ” Kate Moss “ohne oben“. Dit klinkt in Nederlandse oren als perfect Duits. Immers, bedoeld wordt dat er foto´s van Kate zijn waarop zij is te zien in bikini “zonder bovenstukje” . Letterlijk vertaald: “ohne oben“.
In Duitse oren klinkt de tekst nogal vreemd. De uitdrukking “ohne oben” kennen wij niet. Wat zou ermee bedoeld kunnen zijn? “Ohne oben” zou kunnen duiden op “zonder hoofd of bovenlichaam”, wellicht een doorgezaagd figuur in het kader van een goocheltruc. Dat is geen wereldnieuws, want dan zou het gaan om een in scène gezette illusie. Dit was echter niet de strekking van het artikel. Aldaar ging het om de foto´s van paparazzi die inderdaad Kate Moss hadden gefotografeerd met blote borsten. En dat zouden wij Duitsers dan omschrijven als: “oben ohne” en niet als “ohne oben“.
Wij hebben hartelijk gelachen op kantoor toen wij het artikel zagen. Aan de andere kant: Het Nederlandse bedrijfsleven mist volgens een onderzoek van FENEDEX miljarden euro´s per jaar aan exportomzet naar Duitsland in verband met de gebrekkige kennis van de Duitse taal bij Nederlandse exportmanagers (en vooral directeuren). Nu zal bij het grensoverschrijdend zakendoen de uitdrukking “oben ohne” niet per se tot de eerste taalbehoefte behoren, maar er zijn ook nog talloze andere voorbeelden over het wonderlijke steenkolenduits van Hollanders zoals u in het zeer vermakelijke boek van Reinhard Wolff ” Lass mal sitzen” (Scriptum 2010) kunt lezen.
Het boek is onderverdeeld in 7 Hauptstücke die onmiddellijk duidelijk maken waar de problemen liggen: Wo diese Buch über geht; Erste Kennismachung; Die Feuerprüfung; Und jetzt wird geborrelt; Fuß bei Stück; Die Kugel ist durch die Kirche; Und ein letztes Glas im Stehen. Tot slot is er een index van veel gebruikte woorden…..met niet voor de hand liggende vertaling. Dhr. Wolff heeft trouwens een briljante lezing gehouden bij de Nederlands Duitse Businessclub in Kleve over de inhoud van zijn boek. Zelden hebben Duitsers en Nederlanders gezamenlijk zo gelachen.
Meer informatie over de Nederlands Duitse Businessclub Kleve (die nu al 15 jaar bestaat) vindt u onder www.denis.org.